Lesmateriaal

(Culturele) Discriminatie. Toen! En nu?

Ik wil mijn leerlingen het besef bijbrengen wat wegkijken van uitsluiting en discriminatie teweeg kan brengen.

Duco van Eijkelenburg, docent geschiedenis i.o., tijdens de Nationale Holocaust Herdenking in 2019

 

Samenvatting

Vooroordelen en discriminatie kunnen zomaar leiden tot rassenhaat of vervolging. En zoals in nazi-Duitsland tot de Holocaust. Wat kunnen wij daarvan leren?

Instapsituatie

De rassenwaan van de Nationaalsocialisten ging ook niet voorbij aan de muziek. Zuiver moest de Duitse muziek zijn, gezuiverd van alles wat niet-Duits, niet-Arisch was. De Joodse musici, de dirigenten, de zangers en zangeressen, de leidinggevenden verloren hun baan.

En dr. Hans Severus Ziegler speelde als Staatsadviseur van de Nazi's een belangrijke rol. Hij was ook algemeen directeur van het Duitse nationale theater in Weimar.
Hij organiseerde, als onderdeel van de Reichsmusiktage 1938 in Düsseldorf, de tentoonstelling " Entartete Musik ", waarbij hij de strijd aanbond met jazz en de muziek van Joodse artiesten en componisten. Hij eiste dat ze uit het Duitse muzikale leven zouden worden verwijderd. Naast de karikatuur van een zwarte jazzmuzikant die een Jodenster in zijn knoopsgat droeg, droeg de omslag van zijn boekje de inscriptie: "Entartete Musik" - een verklaring van Staatsrat Dr.. Hans Severus Ziegler".
Al in 1930 - als plaatsvervangend Gauleiter (regionale partijleider van de nazipartij) - had hij met een decreet voor de deelstaat Thüringen onder de titel "Tegen de negercultuur , voor de Duitse nationaliteit " zijn houding in dit opzicht onthuld.

Zie onder Aanvullende bronnen: de links 'Entartete Musik' en 'Musikkultur im Dritten Reich'.

Gebeurtenis WO2

Aanvullende bronnen

  • link: Entartete Musik
  • link: Musikkultur im Dritten Reich
  • link: Centrum voor vervolgde kunst
  • link: Concert, boek en CD Entartete Musik
  • link: Wikipedia Entartete Kunst en Musik
  • link: Vooroordelen en discriminatie
  • link: Vervolging
  • link: Westerbork/Onderwijs
  • link: Oorlogsmonumenten
  • link: Adopteer een monument
  • link: Lesmateriaal Anne Frank Stichting
  • link: Meldpunt discriminatie
  • link: Fietstochten Terug naar Westerbork 2021 (75+1)
  • link: Dr Ziegler

Herdenking

Duitsland krijgt een 'Centrum voor vervolgde kunst', waarin kunstenaars worden herdacht en tentoongesteld die zijn vervolgd door de nazi's of van wie het werk verboden was verklaard. Zie onder Aanvullende bronnen de link: 'Centrum voor vervolgde kunst'

In de gietende regen deed hij zijn verhaal. Tussen alle bekende sprekers was daar Duco van Eijkelenburg uit Middelburg, geschiedenisleraar in opleiding. De 24-jarige Zeeuw sprak zondag alle aanwezigen toe bij de Nationale Holocaust Herdenking in het Wertheim Park in Amsterdam. Kern van zijn verhaal: ''Nooit meer Auschwitz''. Zie onder Aanvullende bronnen de link 'Vooroordelen en discriminatie'

Er zijn vele plekken waar de vervolging van meest Joodse en gekleurde musici en kunstenaars in beeld wordt gebracht. Zoals in Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Zie onder Aanvullende bronnen de link 'Vervolging'

Suggestie leeractiviteiten

  • Werk aan een herinnering die jij levend wil houden. De eerste mogelijkheid is om een monument in de buurt te adopteren met een klas of een groep leerlingen. Zie onder Aanvullende bronnen de links: 'Oorlogsmonumenten' en 'Adopteer een monument'
  • Bezoek (de site van) Herinnerings Kamp Westerbork en werk aan 1 of meer onderdelen van het Educatieve programma. Zie onder Aanvullende bronnen: de link 'Westerbork/Onderwijs'
  • Werk aan lesmateriaal van de Anne Frank Stichting over Vooroordelen, Stereotypen en Discriminatie. Zie onder Aanvullende bronnen: de link 'lesmaterialen Anne Frank Stichting'
  • Bestudeer (met je klas) de site van het meldpunt discriminatie. Zie onder Aanvullende bronnen: de link 'Meldpunt Discriminatie'
  • Bezoek de site van Terug naar Westerbork (www.terugnaarwesterbork.eu ) en lees de info over de fietstochten in 2021 (75+1)

Beroepen

Trefwoorden